Konstitusiya Məhkəməsi məsələ ilə bağlı qeyd etmişdir ki, hüquqi yardım göstərilməsi barədə müqavilələrlə razılaşdırılmış haqq (qonorar) və mükafat bir-birindən fərqlənir. Belə ki, haqq vəkilə nəticəsindən asılı olmayaraq götürdüyü öhdəliklərlə bağlı yerinə yetirdiyi işlərə görə verilir. Mükafat isə görülmüş işin uğurlu nəticəsinə görə ödənilən əlavə ödənişdir. Vəkillərdən fərqli olaraq, hüquqi yardım üçün müraciət edən şəxslər işin hüquqi hallarını və uğurlu həll perspektivini dəyərləndirə bilmədiyindən, vəkilə ödəniləcək haqqın işin uğurlu həlli nəticəsində həmin şəxslərin əldə edəcəyi maddi vəsaitdən mükafat şəklində ödənilməsi onlar üçün daha əlverişli olur.
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi vəkilə ödənilən mükafatın mümkünlüyü və həddinə dair hər hansı məhdudiyyət müəyyən etmədiyindən müqavilə azadlığı prinsipinə əsasən, tərəflər müqaviləyə işin uğurlu nəticəsinə görə mükafat ödənilməsi barədə şərtlər daxil edə bilərlər.
Həmçinin nəzərə alınmalıdır ki, mülki hüquq münasibətlərinin subyektləri öz hüquq və vəzifələrini vicdanla həyata keçirməli, hüquqlarından sui-istifadə etməməlidirlər. Qanunvericilik hüquqdan sui-istifadə əsasında həyata keçirilən razılaşmaların və hərəkətlərin etibarsız olduğunu müəyyən edir. Mülki Məcəllənin 339.2-ci maddəsinə əsasən, vəkilin müraciət edən şəxsin ağır vəziyyətə düşməsindən istifadə edərək onun üçün son dərəcə əlverişsiz ödəniş şərtləri ilə müqavilə bağlamağa nail olması ağır şərtli əqd olaraq etibarsız hesab edilə bilər.
İstinad: Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumunun “Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 6.2, 390.1 və 390.5-ci maddələrinin və “Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 19-cu maddəsinin III hissəsinin Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 61-ci maddəsi və Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 16.1 və 560.2-ci maddələri ilə əlaqəli şəkildə şərh edilməsinə dair” 18 dekabr 2023-cü il tarixli Qərarı.
